Nếu bạn đang tìm hiểu về mỏ hàn, bạn chưa biết cách sử dụng mỏ hàn sao cho đúng cách an toàn, hiệu quả. Trong bài viết này, Siêu Chợ Cơ Khí sẽ chia sẽ kinh nghiệm sử dụng mỏ hàn an toàn và cách phòng ngừa cho người mới bắt đầu sử dụng.
Yếu tố cơ bản để dùng mỏ hàn
Mỏ hàn
Dùng mỏ hàn điện sử dụng điện trở đốt nóng. Công suất thông thường của mỏ hàn khoảng 40W. Dùng mỏ hàn có công suất lớn hơn 40W có thể gặp phải các trở ngại sau:
- Nhiệt lượng quá lớn phát ra từ mỏ hàn khi tiếp xúc vào linh kiện có thể gây ra hỏng
- Trong trường hợp mỏ hàn có công suất lớn, nhiệt lượng phát ra nhiều lại dễ gây ra tình trạng oxit hóa bề mặt các dầy dẫ bằng đồng ngay lúc hàn, mối hàn úc đó lại càng khó hàn hơn.
- Trường hợp dùng nhựa thông làm chất tẩy nhẹ các lớp oxit tại mối hàn, khi nhiệt lượng của mối hàn quá lớn có thể làm nhựa thông cháy và bám thành lớp đên tại mối hàn làm giảm độ bóng và tính thẩm mỹ của mối hàn.
Hình ảnh tham khảo: Mỏ hàn
Mỏ hàn chỉ để tiếp xúc nơi cần hàn, truyền nhiệt sao cho nhanh và cho hết (nhiệt độ nơi hàn và đầu mỏ hàn bằng nhau).
Khi mua mỏ hàn, nên mua kèm theo đế hàn và 1 mũi hàn thay thế (theo kinh nghiệm thì mũi thay thế sẽ hàn tốt hơn mũi bán kèm mỏ hàn).
Chì hàn
Chì hàn dùng trong quá trình lắp ráp các mạch điện tử cơ bản là loại chì hàn dễ nóng chảy (ta thường gọi là chỉ nhẹ lửa), nhiệt độ nóng chảy khoảng 60, 80 độ C
Trên thị trường hiện nay, có hai loại chì hàn thông dụng:
- Chì hàn bọc nhựa thông
- Chì hàn không bọc nhựa thông
Hình ảnh tham khảo: Chì hàn
Nhựa thông
Nhựa thông là một loại diệp lục lấy từ cây thông, thường ở dạng rắn, màu vàng nhạt. Khi hàn nên chứa nhựa thông vào hộp để tránh tình trạng vỡ vụn.
Trong quá trình hàn ta dùng thêm nhựa thông để tăng cường chất tẩy khi lớp nhựa thông bọc trong chì hàn không đủ sử dụng, phải dùng thêm nhựa thông bên ngoài thường gặp như xi chì trên dây dẫn, xi chì lên đầu của các mỏ hàn điện mới trước khi sử dụng.
Hình ảnh tham khảo: Nhựa thông
Nhựa thông có 2 công dụng:
Rửa sạch (chất tẩy) nơi cần hàn để chì dễ bám chặt.
Sau khi hàn nhựa thông sẽ phủ bề mặt của mối hàn một lớp mỏng đều giúp mối hàn cách ly với môi trường xung quanh (nhiệt độ, oxy, độ ẩm…).
Hướng dẫn cho người lần đầu sử dụng:
Với lần đầu tiên dùng mỏ hàn các bạn cần phải tráng thiếc. Mách nhỏ bạn, nên lựa chọn đầu mỏ hàn thích hợp sở hữu mỏ hàn của mình.
Tráng thiếc cho lần đầu tiên sử dụng: Sau lúc bắt ốc xong, các bạn bấm mỏ hàn và nhúng ngay vào miếng nhựa thông chuẩn bị sẵn. Sau khi nhựa thông đã chảy ra và bám vào phần đầu của dây mỏ hàn thì thôi bấm và lấy mỏ hàn ra.
Chú ý, nên cho nhựa thông phủ đầy phần đầu dây mỏ hàn. Các bạn nên mua một tấm PCB cũ có những vết hàn lớn có sẵn thiếc hàn (ví dụ như những vết hàn chân nguồn hay những cọc chân cao áp của tivi).
Trong trường hợp không sở hữu thì bạn tách ít dây thiếc từ cuộn thiếc mới ra rồi Tráng thiếc cho đầu mỏ hàn sau bấm mỏ hàn để tráng thiếc sao cho thiếc bám đều phần đầu dây mỏ hàn.
Đặc biệt, bạn không nên bấm từ 5 đến 10 phút mà không tráng bất kì thứ gì như một số thợ hàn vẫn hay nói vì như thế sẽ làm cho đầu mỏ hàn bị quá nhiệt làm oxy hóa và dần dà sẽ khó có thể tráng thiếc được nữa.
Các biện pháp phòng ngừa an toàn trước khi bắt đầu hàn
Hầu hết các dây chì hàn hoặc kem hàn có chứa chì (hợp kim hàn là hỗn hợp của thiếc và chì). Trong quá trình hàn chì có thể tạo ra khói nguy hiểm cho sức khỏe. Ngoài ra, dây hàn thường có chất trợ hàn ở giữa dây. Chất trợ hàn có chứa rosin tạo ra khói hàn nếu hít phải có thể gây nguy hiểm.
- Chỉ nên hàn ở nơi thoáng khí.
- Sử dụng máy hút khói
- Mỏ hàn rất nóng (hầu hết mỏ hàn có nhiệt độ hoạt động từ 350 -400 độ C). Không bao giờ được chạm vào đầu mỏ hàn bằng tay.
- Không bao giờ để mỏ hàn xuống bất cứ thứ gì khác ngoài giá đỡ mỏ hàn bằng sắt.
- Để các chất lỏng và vật liệu dễ cháy (như rượu, dung môi, v.v.) cách xa khu vực làm việc.
- Đeo kính bảo vệ mắt.
- Không được cắt chấu nối đất trên phích mỏ hàn đi để làm cho nó khớp với ổ cắm không nối đất.
- Khi làm nóng dây chì hàn, thiếc hàn thì phải giữ bằng nhíp, kìm hoặc kẹp để tránh bị bỏng ngón tay.
- Đeo vòng bảo vệ ESD (vòng chống tĩnh điện) nếu bạn muốn hàn các linh kiện nhạy cảm tĩnh điện như linh kiện CMOS.
- Rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi hàn.
Trên đây là những chia sẽ thông tin mà Siêu Chợ Cơ Khí cung cấp cho bạn về cách sử dụng cũng như cách phòng ngừa an toàn khi sử dụng mỏ hàn. Mỏ hàn là một sản phẩm hữu ích trong đời sống hiện nay. Bạn đang phân vân không biết nên mua loại nào, mua ở đâu thì Siêu Chợ Cơ Khí là một trong những lựa chọn an toàn, uy tín dành cho bạn.
Cảm ơn đã theo dõi hết bài viết!!!
